Kiedy można mówić o przystąpieniu do użytkowania obiektu budowlanego? Wysokość kary za nielegalne użytkowanie obiektu.

Jeśli organ nadzoru budowlanego stwierdzi, że przystąpiłeś do użytkowania obiektu budowlanego lub jego części bez uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie albo bez zawiadomienia organu o zakończeniu budowy (czyli bez odbioru budynku), musi nałożyć karę z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego. Jak wysoka jest taka kara i co zrobić, by jej uniknąć?

Wysokość kary za nielegalne użytkowanie jest iloczynem:
– stawki opłaty (s) podwyższonej dziesięciokrotnie,
– współczynnika kategorii obiektu budowlanego (k),
– współczynnika wielkości obiektu budowlanego (w).
Stawka opłaty wynosi 500 zł, natomiast kategorie obiektów budowlanych oraz wielkości ww. współczynników znaleźć można w załączniku do ustawy prawo budowlane.

Na przykład kara za przystąpienie do użytkowania domu jednorodzinnego zostanie naliczona następująco:
500 zł x 10 x 2,0 x 1,0 = 10 000 zł

Kwestia wymierzenia kary i jej wysokość nie zależy w żadnym stopniu od uznania organu. Gdy zachodzą konkretne okoliczności (przystąpienie do użytkowania bez zawiadomienia nadzoru lub bez uzyskania pozwolenia na użytkowanie) organ musi wymierzyć tę karę w ściśle określonej przez ustawę wysokości.

Wyjaśnijmy zatem, czym jest przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego.

Pojęcie „przystąpienie do użytkowania” nie zostało zdefiniowane w ustawie. Niemniej jednak wielokrotnie na ten temat wypowiadały się sądy administracyjne. Przystąpienie do użytkowania oznacza korzystanie z obiektu budowlanego lub jego części zgodnie z przeznaczeniem. Nie jest przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego i odpowiednio jego części, umieszczenie w nim elementów wyposażenia. Działania takie nazwać należy przygotowaniem obiektu do użytkowania i nie można za nie nałożyć na inwestora kary pieniężnej. Zacytujmy kilka wyroków:

• sygn. akt. II SA/Po 171/13: Przez „przystąpienie do użytkowania” w rozumieniu art. 57 ust. 7 p.b. należy rozumieć takie działanie inwestora bądź osób działających z jego upoważnienia, które wskazują na trwały zamiar użytkowania obiektu budowlanego. W przypadku budynku handlowego użytkowanie takie, sprowadzające się do korzystania z obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jest niczym innym jak prowadzeniem działalności handlowej. Nie można uznać za przystąpienie do użytkowania obiektu handlowego samego tylko umieszczenia wyposażenia w tym obiekcie.
• sygn. akt. II SA/Kr 1166/12: Nie jest użytkowaniem obiektu budowlanego jednorazowe, kilkugodzinne przebywanie w nim nawet wielu osób, które nie wskazuje na trwały zamiar użytkowania obiektu budowlanego.