Czy można rozpocząć budowę na podstawie nieostatecznej decyzji

Jeszcze do niedawna roboty budowlane mogliśmy rozpocząć „jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę”. W zeszłorocznej nowelizacji prawa budowlanego skreślono słowo „ostatecznej”. Czy to oznacza, że możesz rozpocząć budowę na podstawie nieostatecznej decyzji? Niezupełnie.

Przed zeszłoroczną nowelizacją prawa budowlanego, która weszła w życie 28.06.2015 r., art. 28 ust. 1 brzmiał:
„Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31”.

Aktualnie brzmi on:
„Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31”.

Jak widać ustawodawca usunął słowo „ostatecznej”. Nie oznacza to jednak, że w każdym przypadku roboty budowlane możesz rozpocząć, zanim decyzja stanie się ostateczna.

Oprócz prawa  budowlanego zastosowanie ma tutaj także Kodeks postępowania administracyjnego, który w art. 130 par. 1 wskazuje:
„Przed upływem terminu do wniesienia odwołania decyzja nie ulega wykonaniu”.

Oznacza to, że jeśli decyzja nie jest ostateczna, nie możesz rozpocząć budowy (z jednym wyjątkiem – o którym piszemy niżej). Kiedy decyzja jest ostateczna? Decyzja staje się ostateczna po upływie terminu na wniesienie odwołania, który wynosi 14 dni. Termin ten jest liczony od momentu dostarczenia decyzji ostatniej ze stron. Ostateczność decyzji potwierdza organ, który ją wydał. Robi to w formie pieczęci na decyzji lub zaświadczenia.

Kolejny przepis – art. 130 par. 2 kpa mówi:
„Wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji”.

Jeżeli któraś ze stron wniesie w terminie odwołanie, nie możesz rozpocząć budowy. Musisz poczekać, aż sprawę rozstrzygnie organ odwoławczy. Istnieje wtedy ryzyko, że decyzja zostanie uchylona. Więcej na ten temat znajdziesz w tekście o odwołaniu od decyzji.

Jest jednak wyjątek od powyższej reguły, o czym też mówi kodeks postępowania administracyjnego w art. 130 par. 4:
„Ponadto decyzja podlega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania, gdy jest zgodna z żądaniem wszystkich stron”.

Jeżeli byłeś jedyną stroną postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, to możesz rozpocząć roboty, zanim decyzja stanie się ostateczna.

Właśnie z powyższego powodu wprowadzono w nowelizacji tę zmianę. Wcześniej, nawet jeśli byłeś jedyną stroną postępowania i oczywiste było, że nie odwołasz się od korzystnej dla siebie decyzji, musiałeś czekać na jej ostateczność 14 dni. W tej chwili możesz rozpocząć budowę praktycznie od razu po dopełnieniu pewnych formalności.

Podsumowanie

Jeżeli inwestor był jedyną stroną postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, może rozpocząć roboty, zanim decyzja stanie się ostateczna. 
Jeżeli, oprócz inwestora, w postępowaniu uczestniczyły inne strony, nie może on rozpocząć budowy, zanim decyzja stanie się ostateczna, tj. przed upływem 14 dni liczonych od momentu dostarczenia decyzji ostatniej ze stron.