Dlaczego powinieneś dbać o aktualność danych w ewidencji gruntów i budynków?

Jeśli w ewidencji gruntów i budynków znajduje się Twój nieaktualny adres, może się zdarzyć, że bez Twojej wiedzy gmina zabierze Ci działkę pod przyszłą drogę. To dosyć ekstremalny przykład, ale bardzo prawdopodobny. Inny – mniej dramatyczny w skutkach, to rozpoczęcie budowy tuż za Twoim płotem, również bez Twojej wiedzy. Jak temu zaradzić?

Jeśli jesteś właścicielem działki, to Twoje dane, m.in. imię i nazwisko oraz adres znajdują się w ewidencji gruntów i budynków, zwanej też katastrem nieruchomości. Kataster nieruchomości jest zbiorem informacji o gruntach, budynkach i lokalach oraz ich właścicielach bądź władających. Ewidencję prowadzi zwykle starosta, dlatego jeśli chcesz sprawdzić swoje dane, zmienić je lub poprawić, powinieneś udać się do wydziału geodezji starostwa powiatowego.

Do czego są wykorzystywane dane z ewidencji gruntów i budynków?

Urzędy wykorzystują dane z ewidencji gruntów i budynków m.in. w postępowaniach prowadzonych na podstawie prawa budowlanego i przepisów pokrewnych. Jakie to są postępowania? Chodzi m.in. o pozwolenie na budowę, realizowane na podstawie prawa budowlanego oraz o zezwolenie na realizację inwestycji drogowej, prowadzone na podstawie tzw. specustawy drogowej.

Sąsiad buduje tuż za płotem, a Ty nic o tym nie wiesz

Czy wiesz, że jeśli zostaniesz uznany za stronę postępowania, możesz dowiedzieć się o budowie na sąsiedniej działce, zanim sąsiad rozpocznie roboty? W większości postępowań o pozwolenie na budowę uczestniczą strony – mogą przeglądać dokumentację, składać uwagi, odwoływać się od decyzji (więcej informacji na ten temat znajdziesz w tekście o stronach postępowania). Stronami są m.in. właściciele działek znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu, czyli – w dużym uproszczeniu – działek sąsiadujących z działką inwestycyjną. Dane tych osób organ wydający pozwolenie na budowę bierze z ewidencji gruntów i budynków. Na adresy pozyskane w ten sposób wysyła korespondencję. Jeśli adresat nie odbierze takiego pisma, to po dwukrotnym awizo, czyli po 14 dniach, wróci ono do nadawcy, a urząd uzna je za doręczone. Organ uzna pismo za doręczone również wtedy, gdy adresat odmówił jego przyjęcia. O doręczeniach pism urzędowych mówi Kodeks postępowania administracyjnego m.in. w art. 44 oraz 47.

Przejęcie prywatnej działki

Czy Skarb Państwa może przejąć prywatną działkę? Jednostka samorządu terytorialnego lub Skarb Państwa przejmuje działkę lub jej część na podstawie tzw. specustawy (drogowa, kolejowa). W ustawie z dnia 10.04.2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych ustawodawca wprost napisał, że zawiadomienia związane z postępowaniem (o wszczęciu postępowania, o wydaniu decyzji) starosta lub wojewoda wysyła na adres wskazany w katastrze nieruchomości (art. 11d ust. 5, art. 11f ust. 3). Nieodebrane pismo po dwukrotnym awizo, czyli po 14 dniach, wraca do nadawcy, a urząd uznaje je za doręczone. Jeśli ewidencja gruntów i budynków zawiera Twoje nieaktualne dane, to Skarb Państwa lub gmina może Ci zabrać działkę lub jej część zupełnie bez Twojej wiedzy. Jeśli urząd będzie wysyłać pisma pod właściwy adres, tj. ten znajdujący się w rejestrze, nic Ci nie da późniejsze odwołanie od decyzji czy nawet oddanie sprawy do sądu.

Podsumowanie

Z ewidencji gruntów i budynków urzędy biorą dane właścicieli działek. Korespondencję związaną z prowadzonymi postępowaniami wysyłają na adresy pozyskane właśnie z ewidencji. Dotyczy to m.in. postępowań w sprawie pozwolenia na budowę czy też na realizację inwestycji drogowej na podstawie tzw. specustawy. Jeśli dane w katastrze są nieaktualne, to właściciel działki nie dowie się, że na sąsiedniej rozpocznie się budowa albo że urząd prowadzi postępowanie w sprawie przejęcia jego działki.

Jeśli chcesz sprawdzić, czy w katastrze nieruchomości znajdują się Twoje aktualne dane i je zmienić, zrobisz to w wydziale geodezji starostwa powiatowego albo urzędu miasta (w przypadku miast na prawach powiatu).