Co organ sprawdza w projekcie budowlanym

/Tekst zaktualizowany 15.08.2022/

Organ wydający pozwolenie na budowę nie może dowolnie podważać kompletności projektów złożonych z wnioskiem. To prawo budowlane określa, jakie elementy dokumentacji sprawdza i w jakim zakresie. Zobaczmy, jakie braki organ może wskazać w postanowieniu o uzupełnieniu braków.

Jeszcze zanim postępowanie w sprawie pozwolenia na budowę zostanie wszczęte organ sprawdza, czy wniosek ma braki formalne. O tym, jakie to mogą być nieprawidłowości przeczytasz w artykule „Co oznaczają pisma, które otrzymujesz w trakcie postępowania o pozwolenie na budowę”. Dowiesz się z niego również, na jakim etapie postępowania jest wysyłane postanowienie o uzupełnieniu braków. Dzisiaj zajmujemy się nieprawidłowościami, które organ może wskazać właśnie w takim postanowieniu, które to jest wysyłane już po formalnym wszczęciu postępowania.

Co organ sprawdza w projekcie budowlanym

Prawo budowlane w art. 35 ust. 1 wskazuje, co organ sprawdza przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę. Tylko te elementy może kontrolować i tylko w tym zakresie może podważać kompletność dokumentacji.

W obecnym stanie prawnym do wniosku o pozwolenie na budowę nie dołączamy całego projektu budowlanego. Składamy tylko projekty zagospodarowania działki lub terenu oraz architektoniczno-budowlany oraz załączniki projektu budowlanego. W związku z tym organ sprawdza tylko te elementy i tylko w zakresie określonym w przepisach, który zaraz poznasz. Nawet jeśli z wnioskiem zostanie złożony projekt techniczny, to organ nie ma prawa do niego zaglądać.

Przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę organ sprawdza:

1) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego z:
a) ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu,
b) wymaganiami ochrony środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko,
c) ustaleniami uchwały o ustaleniu lokalizacji inwestycji mieszkaniowej;Art. 35 ust. 1 pkt 1 prawa budowlanego

W zakresie zgodności z planem miejscowym lub decyzją o warunkach zabudowy oraz wymaganiami ochrony środowiska organ sprawdza projekt zagospodarowania działki oraz projekt architektoniczno-budowlany.

Na tej podstawie organ bada m.in. czy:

na danym obszarze można zrealizować taki rodzaj zabudowy, jakim objęto wniosek (np. budynki mieszkalne wielorodzinne możemy budować na obszarze zabudowy wielorodzinnej, a letniskowe – na terenie zabudowy letniskowej),
budynek wygląda tak, jak nakazuje plan miejscowy lub decyzja o warunkach zabudowy (np. czy ma odpowiednią wysokość, właściwy kąt nachylenia dachu),
spełniono wymagania w zakresie wskaźników zabudowy czy powierzchni biologicznie czynnej.

Organ bierze pod uwagę wymagania aktualnie obowiązujących przepisów. To znaczy, jeśli inwestor do wniosku o pozwolenie na budowę dołączył decyzję o warunkach zabudowy, ale w trakcie toczącego się postępowania wszedł w życie miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, organ sprawdza zgodność z planem miejscowym. Podobnie sytuacja wygląda, gdy plan miejscowy został zmieniony – organ bada zgodność z nowym planem. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule „Postępowanie w sprawie pozwolenia na budowę, a zmiana lub wejście w życie planu miejscowego”.

2) zgodność projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym techniczno-budowlanymiArt. 35 ust. 1 pkt 2 prawa budowlanego

O jakich przepisach jest tutaj mowa? Chodzi tu zarówno o warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać różne obiekty budowlane, jak i wszystkie inne przepisy. Czyli mamy tutaj np. warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, prawo wodne, prawo geologiczne i górnicze, przepisy dotyczące dróg publicznych, ochrony przyrody, ochrony przeciwpożarowej, ochrony gruntów rolnych i leśnych.

W powyższym zakresie organ sprawdza tylko projekt zagospodarowania terenu. Nie bada projektu architektoniczno-budowlanego (i nie może tego robić). Na przykład nie kontroluje, czy wysokość pomieszczeń jest zgodna z warunkami technicznymi, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Za te rozwiązania odpowiada wyłącznie projektant, który dołącza do wniosku oświadczenie o sporządzeniu projektu zgodnie z obowiązującymi przepisami.

3) kompletność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego, w tym dołączenie:
a) (uchylona)
b) (uchylona)
c) kopii zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7, dotyczącego projektanta i projektanta sprawdzającego,
d) (uchylona)Art. 35 ust. 1 pkt 3 prawa budowlanego

W wyniku ostatniej nowelizacji w przepisie tym poprawiono kilka błędów, ale też wprowadzono nowy błąd. Na czym on polega? Otóż od 1 sierpnia 2022 r. kopię uprawnień i zaświadczenie o przynależności do izby dołączamy do projektów tylko w przypadku osób niewpisanych do tzw. systemu e-CRUB, czyli centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane, co wynika z nowego ust. 3da w art. 34. Czyli nie zawsze musimy dołączać zaświadczenie, ale organ zawsze musi sprawdzić, czy zostało dołączone. Takie „ułatwienia” po raz kolejny zafundował nam ustawodawca. Więcej o błędach w prawie budowlanym przeczytasz w tekście „Nowelizacja prawa budowlanego znowu z błędami”, a o zmianach „Zmiany w prawie budowlanym w 2022 r. – nowelizacja już uchwalona”.

Zostawmy te błędy i przyjrzyjmy się przepisowi.

Jeśli chodzi o projekt zagospodarowania terenu i projekt architektoniczno-budowlany, to organ sprawdza, czy są kompletne, czyli czy zawierają wszystkie wymagane elementy. Na przykład w przypadku projektu architektoniczno-budowlanego jakiegoś budynku, czy zamieszczono opis techniczny (a w nim wszystkie wymagane informacje), rzuty wszystkich kondygnacji, rysunki wszystkich elewacji. Tutaj organ nie bada, czy projekt tego budynku spełnia wymagania warunków technicznych.

Pełną zawartość projektu budowlanego znajdziesz w poradniku „Jak sporządzić kompletny projekt budowlany”.

Sprawdzając zgodność z tym przepisem, organ powinien mieć na uwadze również art. 34 ust. 2 prawa budowlanego, wskazujący, że zakres i treść projektu budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych. Powyższe oznacza, że np. projekt budowy wewnętrznej instalacji gazowej w domu jednorodzinnym będzie zawierał znacznie mniej elementów niż projekt budowy osiedla budynków mieszkalnych wielorodzinnych. Ten pierwszy może nawet nie zawierać projektu zagospodarowania terenu, jeśli nie będzie potrzebny w przypadku tej inwestycji.

3) dołączenie:
a) wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń,
b) oświadczeń, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 9 i 10;Art. 35 ust. 1 pkt 3a prawa budowlanego

To kolejny przepis w prawie budowlanym, który zawiera błąd:

oświadczenia, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 9 i 10 są załącznikami do wniosku (co wynika właśnie z art. 33 ust. 2). Nie są częścią projektu budowlanego. I w związku z tym, że są załącznikami do wniosku, to czy je dołączono, powinno zostać sprawdzone wcześniej – na etapie badania wniosku, a nie projektów.

Na podstawie tego przepisu organ weryfikuje, czy dokumentacja zawiera wymagane opinie, uzgodnienia, pozwolenia i sprawdzenia, czyli czy dołączono wszystkie wymagane dokumenty. Są to te dokumenty, które powinny się znaleźć w załącznikach projektu budowlanego, które to załączniki są jednym z elementów projektu budowlanego, obok projektów zagospodarowania, architektoniczno-budowlanego i technicznego (nie są to załączniki do wniosku o pozwolenie na budowę).

Chodzi tutaj np. o: uzgodnienie z konserwatorem zabytków, pozwolenie wodnoprawne, decyzja środowiskowa, decyzja zezwalająca na wyłączenie z produkcji gruntów rolnych (tzw. odrolnienie). Nie sposób wymienić wszystkich dokumentów, które mogą tu być wymagane, ponieważ zależą one od konkretnej inwestycji. Pokaźną listę tych dokumentów znajdziesz we wspomnianym wcześniej poradniku „Jak sporządzić kompletny projekt budowlany”.

4) posiadanie przez projektanta i projektanta sprawdzającego odpowiednich uprawnień budowlanych na podstawie:
a) kopii dokumentów, o których mowa w art. 34 ust. 3d pkt 1 – w przypadku uprawnień niewpisanych do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane,
b) danych w centralnym rejestrze osób posiadających uprawnienia budowlane – w przypadku uprawnień wpisanych do tego rejestru;
4a) przynależność projektanta i projektanta sprawdzającego do właściwej izby samorządu zawodowego na podstawie:
a) zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7 – w przypadku osób niewpisanych do centralnego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane,
b) danych w centralnym rejestrze osób posiadających uprawnienia budowlane – w przypadku osób wpisanych do tego rejestruArt. 35 ust. 1 pkt 4 i 4a prawa budowlanego

Biorąc pod uwagę ten przepis, organ kontroluje czy:

projektanci sporządzający poszczególne części projektów zagospodarowania i architektoniczo-budowlanego oraz sprawdzający te projekty mają uprawnienia do projektowania (lub sprawdzania projektów) w danej specjalności,
projektanci i sprawdzający są wpisani na listę członków samorządu zawodowego.

Podsumowanie

Organ administracji architektoniczno-budowlanej sprawdza, czy projekty zagospodarowania i architektoniczno-budowlany zawierają wszystkie elementy wskazane w art. 35 ust. 1 prawa budowlanego, które omówiliśmy wyżej. Nie bada on, czy rozwiązania techniczne przyjęte przez projektantów są zgodne z zasadami wiedzy technicznej. Takie stanowisko wynika wprost z omawianego przepisu (art. 35 ust. 1) i ma potwierdzenie w orzecznictwie.

Zakres badania dokumentacji budowlanej w toku postępowania o wydanie pozwolenia na budowę został określony w art. 35 ust. 1 Prawa budowlanego. Organy administracji publicznej nie badają merytorycznej trafności rozwiązania technicznego przyjętego przez inwestora. Odpowiedzialność w tym zakresie ponosi natomiast projektant, do którego podstawowych obowiązków należy w świetle art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo budowlane opracowanie projektu budowalnego w sposób zgodny w szczególności z ustaleniami określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania, przepisami budowlano-technicznymi i wiedzą techniczną.Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 18 kwietnia 2016 r. o sygnaturze II OSK 942/16

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.).
Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1609; zm.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1169 i poz. 2280)

Wideo

Z tekstem związane jest nagranie, które znajdziesz na naszym kanale na YT:

Oglądam wideo

Zobacz poradniki, w których prostym językiem wyjaśniamy przepisy budowlane. Przestań tracić czas i nerwy na szukanie i analizowanie przepisów. Zdobądź pełną wiedzę i miej święty spokój.