Nowy projekt budowlany – 7 pytań (z odpowiedziami), które zadają sobie (nie tylko) projektanci

26 komentarzy

1. Dzień dobry!

   Komentarz do punktu 7: Myślę, że architekt posiada wiedzę umożliwiającą mu opisanie rozwiązań instalacyjnych w opisie technicznym. Rozporządzenie wymaga dość ogólnych zapisów. W związku z tym uważam, że strona tytułowa projektu AB nie musi być podpisana przez projektantów branżowych. Podobna sytuacja występuje przecież na rysunkach projektu AB. Teoretycznie znajdują się na nich rozwiązania dotyczące innych branż (np. grubość płyty stropowej – konstrukcja, lokalizacja przyborów sanitarnych – instalacje). Czy rysunki również powinni podpisać projektanci branżowi?

   Komentarz do punktu 2: Uważam, że projektant może zdecydować o tym, czy pokazuje na rysunku PZT przebieg instalacji zewnętrznych. Myślę, że może ich nie pokazać podobnie jak nie pokazuje przebiegu instalacji wewnątrz budynku. W takiej sytuacji rysunek PZT i strona tytułowa mógłby być podpisany wyłącznie przez architekta.

   Nie jestem w 100% przekonany do swoich konkluzji, co świadczy o słabej jakości nowych przepisów.

   Z powyższych zagadnień wynika również problem z formułowaniem nazwy inwestycji – opisywać w niej zakres budowy instalacji, czy nie? Projekt techniczny będzie je przecież obejmował.

   1. Dzień dobry! Dziękuję za komentarz. Ja mam trochę inne zdanie w niektórych kwestiach :).

      Punkt 7:
      W mojej ocenie nie można sporządzić projektu architektoniczno-budowlanego budynku mając wyłącznie uprawnienia architektoniczne, bo nie pozwalają one np. na sporządzanie opinii geotechnicznej czy też obliczanie (czy choćby oszacowanie) zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania, wentylacji, przygotowania ciepłej wody użytkowej. Zgodnie z art. 15 prawa budowlanego uprawniają one do projektowania architektury obiektu. Co do rysunków w projekcie architektoniczno-budowlanym obejmującym budowę budynku – nie uważam, by musieli je podpisywać branżyści, bo mają to być rysunki pokazujące układ funkcjonalno-przestrzenny i rozwiązania architektoniczno-budowlane, a także widoki elewacji i dachu – to są rozwiązania, do projektowania których odpowiednie są uprawnienia architektoniczne. Rozwiązania konstrukcyjno-materiałowe przegród budowlanych oraz niezbędnych elementów wyposażenia budowlano-instalacyjnego przedstawiamy w projekcie technicznym – i te rozwiązania projektują projektanci branżowi.

      Punkt 2:
      Przebieg instalacji wewnątrz budynku jest pokazany w projekcie technicznym. Natomiast w części rysunkowej projektu zagospodarowania musi się znaleźć m.in. projektowane zagospodarowanie działki w tym urządzenia budowlane związane z obiektami budowlanymi. W związku z tym powinniśmy na zagospodarowaniu pokazać również instalacje zewnętrzne. Jeśli ich nie pokażemy, to nie uzyskamy na nie pozwolenia na budowę.

      W mojej ocenie ustawodawca (niestety) nie podzielił projektu budowlanego zgodnie z branżami.

      A jeśli chodzi o problem z formułowaniem inwestycji, to tutaj (również niestety) nic się po nowelizacji nie zmieniło. Według mnie wystarczy wskazać, na przykład „Budowa budynku jakiegoś tam wraz z wewnętrznymi instalacjami” i w projekcie architektoniczno-budowlanym opisać, jakie to są konkretnie instalacje. Równie dobrze można te instalacje wymienić w nazwie inwestycji. Bo to, że projektu technicznego nie dołączamy do wniosku, nie oznacza, że on nie istnieje. On jest i rozwiązania w nim zaprojektowane również.

      Co do słabej jakości przepisów – zgadzam się w 100%. Gdyby były one dobrze sformułowane, nie mielibyśmy tej różnicy zdań i nie byłoby takich problemów interpretacyjnych, o których rozmawiamy. A one niestety są.

   2. Dzień dobry,

      w odniesieniu jeszcze do pkt. 7, również uważam, że na stronie tytułowej projektów zagospodarowania terenu oraz architektoniczno-budowlanego nie muszą znajdować się podpisy branżystów. Wydaje się, że tego samego zdania są (na razie) urzędnicy – po złożeniu projektów, zawierających PZT i PAB podpisanych jedynie przez architektów, otrzymaliśmy informację, że nie potrzebujemy uzupełniać stron tytułowych o podpisy branżystów. Choć przebieg instalacji zewnętrznych został na PZT zaznaczony.

      Zgadzam się, że bałagan prawny spowodowany nowym rozporządzeniem jest niemały. Niestety, wydaje się, że będzie prowadził do kolejnych, rozbieżnych interpretacji.

   3. Dziękuję za komentarz i opinię :).

   4. A ja popieram zdanie Pana Piotra odnośnie pkt. 7, Informacje o rozwiązaniach konstrukcyjnych i instalacyjnych zawarte w PAB nie są projektem, tylko załozeniami do projektu. Rozwiązania projektowe branżowe są w projekcie technicznym, w zawiązku z tym nie potrzebne są podpisy branystów. Odnośnie pkt. 2 jeśli projekt nie obejmuje przyłączy (będa odrębnym zgłoszeniem) to nie ma obowiązku zaznaczania ich na PZT.

   5. Odnośnie punktu 7:
      Nie zgadzam się z tym, że są to jedynie „informacje”, bo idąc tym tokiem rozumowania dojdziemy do absurdalnych wniosków, że wszystko jest jedynie „informacją”. I w ten sposób możemy stwierdzić, że np. w przypadku budynku: projektant instalacji sanitarnych może przygotować zestawienie powierzchni czy obliczać kubaturę, architekt może przygotować opinię geotechniczną, a konstruktor charakterystykę energetyczną. Nie. Każdy z projektantów może działać wyłącznie w zakresie posiadanych uprawnień.

      Odnośnie punktu 2:
      Mowa tu jest o instalacjach zewnętrznych, a nie o przyłączach (to są różne rzeczy).

      No cóż – przepisy są jakie są. Zawsze tak było i pewnie zawsze tak będzie, że każdy je będzie interpretował inaczej. Nawet Izby Architektów i Inżynierów mają odmienne zdanie w omawianej tu kwestii.

   6. Zacytuję jeszcze fragment uzasadnienia z projektu rozporządzenia:
      „Projekt budowlany może być sporządzony wyłącznie przez osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności. W związku z powyższym rozwiązania zawarte w projekcie budowlanym powinny być zaproponowane i zaprojektowane przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia budowlane. Zatem na stronie tytułowej umieszcza się m.in.: imię, nazwisko, specjalność, numer posiadanych uprawnień, datę opracowania oraz podpis każdego projektanta, którego zakres specjalności upoważnia do sporządzenia projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego bądź projektu technicznego. Niedopuszczalne jest, aby w projekcie zawarte były rozwiązania w zakresie danej specjalności, natomiast na stronie tytułowej nie było informacji o projektancie, który zaprojektował przedmiotowe rozwiązania”.

2. Dzień dobry,
   Chciałem poruszyć inny temat niż projektowanie, a mianowicie tematykę odbiorów instalacji gazowych i elektrycznych, które po zmianach dotknęły wielu instalatorów.
   Otóż w art. 57 pojawił się wymóg sporządzenia protokołów przez osoby z uprawnieniami budowlanymi branżowymi. Dotychczas protokoły te sporządzane były na podstawie art. 62 ust. 5 PB. Jednocześnie art. 62 został uzupełniony o art. 62a precyzujący zakres protokołu (m.in. wymóg zatwierdzenia protokołu kontroli przez osobę z UB). Jednak przepis art. 62 ust. 5 pozostał bez zmian (dot. kontroli stanu technicznego instalacji elektrycznych i gazowych przez osoby z odpowiednim świadectwem kwalifikacji).
   Dodatkowo dodano art. 57 ust. 1b który mówi, że dla odbioru domku jednorodzinnego nie wymaga się składania w PINB protokołów odbioru (z wyjątkiem instalacji gazowej).

   Wobec tego pojawiło się sporo wątpliwości, zwłaszcza wśród elektryków:
   – czy dla domku jednorodzinnego wymagane jest sporządzenie protokołu badania instalacji, jeśli nie wymaga się tego do zgłoszenia zakończenia budowy? Czy zatem ustawodawca niejako dopuścił przekazywanie instalacji bez badań i stosownej dokumentacji w domach?
   – co w przypadku, gdy następuje remont lub przebudowa instalacji, na którą nie wymaga się pozwolenia na budowę? Jak powinna wyglądać dokumentacja zgodnie z PB takiej przebudowy?
   – czy w obecnym stanie prawnym jakikolwiek protokół kontroli ma moc prawną podpisany jedynie przez osobę bez uprawnień budowlanych (za wyjątkiem kominiarskiego)?

   Dobrze by było zamieścić odpowiedź na powyższy post w formie osobnego wpisu, bo tematyka ta budzi zainteresowanie a takie opracowanie mogłoby służyć pomocą dla wielu instalatorów.

   1. Dziękuję za pytania. Postaram się nad nimi pochylić.

3. Dzień dobry, skąd wynika że opinię geotechniczną opracowuje projektant konstrukcji? W rozp. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych jest napisane że opracowuje ją projektant obiektu budowlanego, zatem może być to architekt?

   1. Projektant konstrukcji – w przypadku budynku. Bo np. w przypadku sieci – projektant tej sieci. A dlaczego w mojej ocenie w przypadku budynku powinien to być konstruktor? Dlatego, że architekt nie ma uprawnień do projektowania fundamentów budynku i sposobu posadowienia. Zgodnie z art. 15a prawa budowlanego uprawnienia w specjalności architektonicznej uprawniają do projektowania w odniesieniu do architektury obiektu, a uprawnienia w specjalności konstrukcyjno-budowlanej – do projektowania konstrukcji obiektu.

   2. Tylko,że w PAB nie umieszcza się projektu fundamentów, a jedynie sposób posadowienia, czyli znów informacja, a opinię geotechniczną sporządza uprwniony geotechnik, która tez nie jest projektem a opinią.

   3. Proszę zajrzeć do rozporządzenia w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych. Opinia geotechniczna powinna ustalać przydatność gruntów na potrzeby budownictwa oraz wskazywać kategorię geotechniczną obiektu budowlanego. Kategorię geotechniczną określa projektant na podstawie badań geotechnicznych gruntu, których zakres uzgadnia z wykonawcą robót geotechnicznych.

4. Dzień dobry,
   Ja pisze odnośnie inf. BIOZ. czyli odnośnie punktu 5 :)

   Otóz art 35. z dnia 13 lutego 2020 r.
   o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw
   jasno formułuje gdzie powinien być tzw BIOZ :
   „3) kompletność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego, w tym dołączenie:

   a) wymaganych opinii, uzgodnień, pozwoleń i sprawdzeń,

   b) informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b,

   c) kopii zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7, dotyczącego projektanta i projektanta sprawdzającego,

   d) oświadczeń, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 9 i 10;

   Czyli dołączamy BIOZ do projektu zagospodarowania działki lub terenu …
   Czy to zmiana wynikająca z nowelizacji z 13 lutego ?

   Czy dobrze myślę .

   Serdecznie pozdrawiam

   1. Dzień dobry :)

      Przepis, który Pan zacytował (art. 35 ust. 1 pkt 3) wskazuje, co organ sprawdza przed wydaniem decyzji. „kompletność projektu zagospodarowania działki lub terenu oraz projektu architektoniczno-budowlanego, w tym dołączenie…”
      Opierając się tylko na tym przepisie (art. 35 ust. 1 pkt 3) można byłoby ją dołączyć do jednego z tych projektów (zagospodarowania lub arch.-bud.), ale to nie jest przepis, który wskazuje, co powinien zawierać projekt budowlany. Bo zawartość projektu budowlanego określa art. 34 ust. 3 – a w nim nie ma ani słowa o informacji BIOZ. Nie ma o niej nic również w rozporządzeniu w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu. Więc właściwie można ją umieścić w projekcie zagospodarowania, arch.-bud. lub w części zawierającej dokumenty (czyli gdziekolwiek, tylko nie w projekcie technicznym). Takie jest moje zdanie :). Szerzej omawiam to w poradniku „Jak sporządzić kompletny projekt budowlany”.

      Zresztą przepis ten (art. 35 ust. 1 pkt 3) jest moim zdaniem tragicznie sformułowany, bo można wywnioskować z niego, że częścią projektu zagospodarowania lub architektoniczno-budowlanego są:
      – „opinie, uzgodnienia, pozwolenia” – a nie jest to prawdą, bo zgodnie z art. 34 ust. 3 pkt 5 prawa budowlanego i § 5 rozporządzenia w sprawie zakresu i formy projektu są odrębnym elementem projektu budowlanego,
      – oświadczenia, o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 9 i 10 – co również jest nieprawdą, bo oświadczenia te są załącznikiem do wniosku, co wynika wprost właśnie z art. 33 ust. 2 (o tym z kolei szerzej piszę w 1 części poradnika o nowelizacji z 2020 r.). W związku z tym organ powinien sprawdzić ich dołączenie jeszcze przed wszczęciem postępowania, na etapie badania kompletności wniosku i załączników do niego, a nie w momencie badania kompletności projektu.

      Niestety ta duża nowelizacja z września 2020 r. wprowadziła mnóstwo błędów w prawie budowlanych (o wielu z nich pisałam w kilku poprzednich artykułach na blogu, np. tutaj i tutaj i tutaj), niektóre z błędów zostały naprawione zmianami wprowadzonymi w br., ale inne (jak te opisywane w tym komentarzu) niestety nadal funkcjonują.

      Pozdrawiam serdecznie :).

5. witam,
   nawiązując do konwersacji pozwolę sobie przedstawić również mój punkt widzenia:

   „Dzień dobry, skąd wynika że opinię geotechniczną opracowuje projektant konstrukcji? W rozp. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych jest napisane że opracowuje ją projektant obiektu budowlanego, zatem może być to architekt?”
   „Projektant konstrukcji – w przypadku budynku. Bo np. w przypadku sieci – projektant tej sieci. A dlaczego w mojej ocenie w przypadku budynku powinien to być konstruktor? Dlatego, że architekt nie ma uprawnień do projektowania fundamentów budynku i sposobu posadowienia.”

   PAB wg mnie ma zawierać ogólne założenia. Przedstawiamy pełen zakres architektoniczny oraz uwzględniamy ogólne założenia branżowe. Ogólne założenia nie są równoznaczne z projektowanymi, czyli są to informacje niezbędne do poglądu na całość inwestycji. Sam PAB nie uprawnia do rozpoczęcia robót budowlanych. Co za tym idzie informacja o sposobie posadowienia nie jest projektem fundamentów. Odgórnie wiadomo, że tą funkcję pełni PT. To samo tyczy się opinii geotechnicznej. Jeśli zawieramy taką opinię w PAB, to wiadomym jest, że PT będzie zawierał badania podłoża gruntowego podpisane przez osobę uprawnioną.
   W moim regionie jest to w ten sposób praktykowane i akceptowane przez organ wydający pozwolenia na budowę. Jako architekt mogę samodzielnie podpisać również analizy tech.,śr. oraz ekonomiczną i nikt nie ma zastrzeżeń. We wcześniejszej formie projektu mogłam również podpisać charakterystykę energooszcz. budynku, a także oświadczenie o braku możliwości podłączenia obiektu do sieci ciepłowniczej.
   Można rozumować na różne sposoby, ponieważ zgadzam się, że przepisy nie są jasne, ale raczej byłoby trochę bez sensu, gdybyśmy z PAB musieli biegać do wszystkich branżystów po podpisy, którzy i tak opracują do niego PT. Oczywiście trzeba brać również pod uwagę inne czynniki, jak chociażby stopień skomplikowania tematu lub tok rozumowania danego organu, bo raczej to głównie od niego zależy, co będziemy uzupełniać. Organ organowi nie równy. W moim jest w porządku, a w sąsiednim absurd goni absurd.

6. Dzień dobry,
   Mam pytanie czy w części rysunkowej projektu architektoniczno-budowlanego powinny znaleźć się rysunki instalacji zewnętrznych, przyłączy, czy też rysunki wykonane przez konstruktora? Zgodnie z nową formą opracowania projektu projekty branżowe znajdują się w projekcie technicznym. Dostaliśmy taką uwagę w urzędzie…
   par. 21,część rysunkowa, 2) w przypadku zamierzenia budowlanego obejmującego obiekty budowlane inne niż budynki:
   W związku z tym, że projekt obejmuje nie tylko budynek ale również instalacje zewnętrzne i projekt muru oporowego urząd wymaga dołączenia w części AB rysunków podpisanych przez projektantów branżowych (instalacje + konstrukcja). Dodam tylko, że wszystkie elementy instalacji i mur oporowy zostały umieszczone na projekcie zagospodarowania terenu (wraz z podpisami projektantów poszczególnych branż) a część opisowa uwzględniająca poszczególne branże została podpisana przez wszystkich projektantów. Projekt muru oporowego został opracowany przez architekta z adnotacją w opisie, że rysunki konstrukcyjne zostaną przedstawione w projekcie technicznym.
   Z góry dziękuję za pomoc

   1. Dzień dobry. Moim zdaniem projekt został prawidłowo wykonany i w tym przypadku nie trzeba dołączać do projektu architektoniczno-budowlanego rysunków wykonanych przez branżystów. Faktycznie, rozporządzenie wymaga, by w części rysunkowej znalazły się rysunki dotyczące obiektów budowlanych innych niż budynek. Ale jest tu mowa o obiektach budowlanych. Instalacje zewnętrzne i przyłącza nie są obiektami budowlanymi, tylko urządzeniami budowlanymi. W tym przypadku obiektem jest mur oporowy i rysunki dot. tego muru zamieszczamy w projekcie architektoniczno-budowlanym. Rozporządzenie wymaga, by były to rzuty, przekroje i widoki z nawiązaniem do poziomu terenu, z uwzględnieniem niezbędnych wymiarów i określeniem wyrobów wykończeniowych i kolorystyki. Wydaje się, że nie stoi na przeszkodzie, żeby takie rysunki sporządził architekt, bo ma on prawo projektować architekturę obiektu. Gdyby takie rysunki wykonał konstruktor, też byłoby w porządku. Natomiast szczegółowe rysunki ze zbrojeniem wykonane przez konstruktora zamieszczamy w projekcie technicznym. Podobnie jak szczegółowe rysunki dot. instalacji i przyłączy – również zamieszczamy je w projekcie technicznym.

   2. Ten zapis jest bardzo niejasny.
      Wg Prawa Budowlanego obiekt budowlany to m.in. budowla. A budowle to m.in. obiekty liniowe (wodociąg, gazociąg, …).
      Czyli by z tego wynikało, że trzeba dołączyć projekty instalacji zewnętrznych.

   3. Budowlami są sieci, a instalacje są urządzeniami budowlanymi, a nie budowlami (art. 3 pkt. 9 prawa budowlanego). Więcej na ten temat tutaj: „Czy instalacje wewnętrzne są urządzeniami budowlanymi?”

7. Pytanie bardzo praktyczne. W jaki sposób dołączamy do kompletnego projektu kartę tytułową, punkt 4.

8. Prawo Budowlane od wielu lat jest konstruowane przez prawników, a nie branżystów. Zawiera wiele absurdów i sprzeczności.
   Nowelizacja dotycząca zawartości projektu budowlanego to totalna bzdura. Każdy projektant, a szczególnie kierownik budowy doskonale wie, ile kłopotów na budowie wynika z braku prawidłowych rozwiązań konstrukcyjnych. Przez wiele lat dały wykonawcom w kość gazetowe buble firm, które sprzedają je w internecie jako pseudo projekty budowlane.
   Odłączenie projektu technicznego od projektu zagospodarowania i projektu architektonicznego to kompletna bzdura. Projekt musi być spójny i dlatego uważam, że należy składać wszystkie elementy razem. Kompletny projekt jest szczególnie istotny na Górnym Śląsku i innych terenach, gdzie występują szkody górnicze. Projekty konstrukcyjne w tych rejonach muszą być wykonywane zgodnie z Prawem Górniczym, ponieważ inwestorzy otrzymują refundację z tytułu szkód górniczych po zrealizowaniu budynku w stanie surowym otwartym.
   Moim zdaniem projektów dzielić nie wolno, choćby również dlatego, że zawsze znajdzie się grupa cwaniaczków, którzy najpierw wezmą pieniądze za byle jaki projekt architektoniczno-budowlany, a potem będą chcieli horrendalnych kwot za projekt konstrukcyjny.
   Z przykrością należy stwierdzić, że aktualnie 80% projektów konstrukcyjnych na rynku nadaje się do kosza na śmieci. Teraz ze świecą będą inwestorzy poszukiwać dobrych architektów i konstruktorów. Może to i dobrze, bo wreszcie technicy budowlani przestaną swoimi wypocinami rynek budownictwa jednorodzinnego zapychać.
   Wprowadzona zmiana nie ułatwi życia inwestorom, tylko jeszcze bardziej je skomplikuje. Skorzystają jedynie lasy i wiewiórki, bo teraz będą tylko 3 egzemplarze projektu, a nie 4 sztuki. Wróciliśmy z ilością egzemplarzy do 1994 r, bo wchodzące wtedy Prawo Budowlane tyle wymagało.

9. W której części PB należy umieścić uprawnienia, przynależność do Izby i oświadczenia projektantów – czy dołączać osobno do PZT i PAB, czy w załącznikach?

   1. W projektach: zagospodarowania, arch.-bud. i technicznym (art. 35 ust. 3d prawa budowlanego). Więcej informacji w poradniku „Jak sporządzić kompletny projekt budowlany”.

10. Dzień dobry Pani Magdo,
    czy może rozwikłała Pani sprawę opisaną w komentarzu Pana Jacka z dn. 21/01/2021.
    Ponadto, czy na protokołach odbiorczych (instalacji elektrycznej) domku jednorodzinnego musi być podpis osoby z uprawnieniami budowlanymi?

    Pozdrawiam

    1. Dzień dobry Panie Łukaszu,
       niestety nie ma jeszcze artykułu na ten temat.
       Pozdrawiam

Możliwość komentowania została wyłączona.