Jak zostać rzeczoznawcą budowlanym – w 2023 r. zmiany

Rzeczoznawstwo budowlane obecnie nie jest samodzielną funkcją techniczną w budownictwie. Przestało nią być w 2014 r. w wyniku tzw. deregulacji zawodów. Od tego czasu nadawany jest jedynie tytuł (nie uprawnienia budowlane) rzeczoznawcy budowlanego, a wszelkie kwestie dotyczące nadawania tego tytułu reguluje ustawa o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa. Obecnie ani ta ustawa, ani prawo budowlane nie precyzują zakresu czynności, które może wykonywać rzeczoznawca budowlany. Jednak zanosi się na zmiany w tym zakresie już od 1 stycznia 2023 r. Sprawdźmy, co szykuje ustawodawca.

Kto może być rzeczoznawcą budowlanym?

Z opublikowanego przez Rządowe Centrum Legislacji na początku października br. projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw wynika, że od 1 stycznia 2023 r. rzeczoznawstwo budowlane ponownie będzie samodzielną funkcją techniczną w budownictwie, a wszelkie kwestie związane z nadawaniem i pozbawianiem tytułu rzeczoznawcy budowlanego będą nadal regulowane przez ustawę o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa.

Zgodnie ze zmienianym art. 8b tej ustawy rzeczoznawcą budowlanym może być osoba, która:

1) korzysta w pełni z praw publicznych;

2) posiada:

• tytuł zawodowy magistra inżyniera, magistra inżyniera architekta, inżyniera lub inżyniera architekta,
• co najmniej 10 lat doświadczenia w zakresie objętym rzeczoznawstwem od dnia uzyskania uprawnień budowlanych bez ograniczeń,
• znaczny dorobek praktyczny w zakresie objętym rzeczoznawstwem potwierdzony przez co najmniej trzy osoby posiadające tytuł rzeczoznawcy budowlanego w zakresie, o który ubiega się kandydat na rzeczoznawcę budowlanego;

3) jest członkiem właściwej izby samorządu zawodowego.

Jak zostać rzeczoznawcą budowlanym?

Tytuł rzeczoznawcy budowlanego, tak jak dotychczas, będzie nadawać właściwa izba samorządu zawodowego na wniosek osoby zainteresowanej. Tytuł będzie nadawany w drodze decyzji na okres 5 lat. W decyzji zostanie określony zakres rzeczoznawstwa.

Żeby móc wykonywać czynności rzeczoznawcy budowlanego, trzeba zostać wpisanym do centralnego rejestru rzeczoznawców budowlanych.

O pozbawieniu tytułu rzeczoznawcy budowlanego, podobnie jak dotychczas, będzie decydować właściwa izba samorządu zawodowego, w drodze decyzji, na wniosek rzeczoznawcy lub w przypadku:

• pozbawienia praw publicznych;
• ukarania z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie;
• nienależytego wykonywania czynności rzeczoznawcy budowlanego.

Jakie czynności będzie mógł wykonywać rzeczoznawca budowlany?

Procedowana obecnie nowelizacja prawa budowlanego przewiduje m.in. dodanie do tej ustawy art. 15b, zgodnie z którym rzeczoznawca budowlany będzie uprawniony, w szczególności, do:

1) sporządzania ekspertyzy technicznej:

• przy robotach budowlanych związanych z realizacją obiektu budowlanego, o którym mowa w art. 26 pkt 1 oraz w art. 50 ust. 3,
• w czasie użytkowania obiektu budowlanego w przypadku, o którym mowa w art. 62 ust. 3,
• przy projektowaniu nadbudowy, rozbudowy, przebudowy oraz zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego, o której mowa w art. 71 ust. 2,
• przy projektowaniu rozbiórek technicznie złożonych obiektów budowlanych,
• przy legalizacji obiektów budowlanych w przypadkach, o których mowa w art. 49g ust. 2 pkt 3,
• w przypadkach, o których mowa w art. 78 ust. 2;

2) udziału w pracy komisji, o której mowa w art. 76 ust. 1;

3) występowania w charakterze biegłego sądowego w zakresie uprawnień budowlanych;

4) przeprowadzania kontroli okresowej, o której mowa w art. 62 ust. 1 pkt 3.

W dniu publikacji tego artykułu nadal trwają prace legislacyjne i ostateczne brzmienie przepisów dotyczących rzeczoznawstwa budowlanego może ulec zmianie.