Prawo budowlane – ciekawostka nowelizacyjna i 4 historyczne przepisy
Trochę historii prawa budowlanego, kilka przepisów z dawnych lat i… ciekawostki nowelizacyjne.
Co przed ustawą z 1994 r., która obowiązuje obecnie
Pierwszym aktem prawnym, który jednolicie dla całego kraju regulował kwestie dotyczące budownictwa, było Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanym i zabudowaniu osiedli. Wcześniej procedury budowlane były regulowane odrębnie dla każdego zaboru.
Rozporządzenie po aż 33 latach obowiązywania zastąpiła ustawa z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo budowlane, która obowiązywała przez kolejne 14 lat.
W 1974 r. władze PRL zdecydowały, że przepisy budowlane wymagają gruntownej zmiany i dostosowania do realiów gospodarki socjalistycznej i tak 1 marca 1975 r. weszła w życie ustawa z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane. Akt ten został zastąpiony ustawą z dnia 7 lipca 1994 r., która weszła w życie 1 stycznia 1995 r.
Ciekawostki nowelizacyjne
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanym i zabudowaniu osiedli obowiązywało aż do 1961 r., czyli przez 33 lata. W tym czasie było zmieniane tylko 11 razy.
Z kolei ustawa z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo budowlane przez 14 lat obowiązywania była tylko dwukrotnie nowelizowana i były to jedynie kosmetyczne zmiany.
Natomiast obecna ustawa Prawo budowlane tylko w ubiegłym roku była nowelizowana 8 razy, a rekordowy pod tym względem był rok 2019, kiedy to nowelizacji było 12. Natomiast od 1995 r. do 2022 r., czyli przez 28 lat obowiązywania, nowelizacji było 131 (o ile dobrze policzyliśmy ;)).
4 historyczne przepisy
Przyjrzyjmy się kilku zapisom z poprzednich ustaw i rozporządzeń.
„Lica budynków powinny być tak wykonane, iżby nie powodowały zeszpecenia placu, ulicy albo podwórza”.
Art. 262 ust. 1 Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanym i zabudowaniu osiedli
„Budynki nie powinny być malowane w kolorach jaskrawych lub w ogóle rażących”.
Art. 263 ust. 1 Rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanym i zabudowaniu osiedli
„Projekty budowlane pomników, posągów, figur, tablic pamiątkowych, kapliczek i innych podobnych obiektów i urządzeń, umieszczonych w miejscach publicznych, wymagają zatwierdzenia pod względem artystycznym”.
Art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1961 r. Prawo budowlane
„Właściwy terenowy organ administracji państwowej wydający pozwolenie na budowę może badać prawidłowość rozwiązań technicznych projektów, a w razie potrzeby żądać od inwestora sprawdzenia tych projektów przez rzeczoznawców budowlanych”.
Art. 30 ustawy z dnia 24 października 1974 r. Prawo budowlane
Jak Ci się podobają te historyczne przepisy? Co o nich sądzisz?
Jeśli masz dość szukania przepisów, analizowania ich i zastanawiania się, czy są obowiązujące, zajrzyj do naszych materiałów. Bardziej aktualnych opracowań prawdopodobnie nie znajdziesz na rynku:
Zobacz poradniki, w których prostym językiem wyjaśniamy przepisy budowlane. Przestań tracić czas i nerwy na szukanie i analizowanie przepisów. Zdobądź pełną wiedzę i miej święty spokój.
może kiedyś urzędnicy nie bardzo interpretowali przepisów
Ciekawy jestem tego jak prawo budowlane wpływało na jakość budynków. Przykładowo w czy w pewnych okresach nie był wymagany nadzór ze strony kierownika budowy, albo jak prawo wpływało na uprawnienia osób związanych z budownictwem. Prawo mogło też oddziaływać na normy związane z jakością materiałów, ale tu niestety występowały braki więc budowało się z tego co było pod ręką. Pozdrawiam serdecznie!
Dziękuję za komentarz. Faktycznie – te zagadnienia byłyby ciekawe. Może się w to zagłębimy. Również pozdrawiam!
Pragnę zwrócić uwagę jakim wyzwaniem organizacyjnym było scalenie 3 zaborów z 3 różnymi walutami i obowiązującymi przepisami prawnymi. Ponadto w tym czasie byli wspaniali rzemieślnicy. Proszę przyjrzeć się kamienicom krakowskim wznoszonym w latach 20-tych, jakie było np. wykończenie klatek schodowych plus detal architektoniczny: balustrady, płytki ceramiczne, boazerie lastrico, witraże, oświetlenie. Podobnie było w Gdyni, Poznaniu, Wrocławiu, Katowicach i w wielu mniejszych miejscowościach naszego kraju.